Wtorkowy referat

Serdecznie zapraszamy na referat Karola Wilczyńskiego
pt. Trzy twarze nauki.
8 grudnia (wtorek), godzina 19, sala 28

Poniżej przedstawiam konspekt prezentacji rzucający
nieco światła na nasze wtorkowe spotkanie. Literatura
zalecana ukaże się na stronie w piątek.

Ukłony,
MM

TRZY TWARZE NAUKI
STRESZCZENIE

Zajmę się definicją pojęcia wiedzy naukowej, postaram się wyróżnić kryteria w oparciu o potoczne rozumienie, tzw. „słownikowe” i stricte metodologiczne, przechodząc do przedstawienia „trzech twarzy nauki”. Postaram się wskazać fakt, że rozumienie wiedzy naukowej, wymagania wobec wiedzy do nazwania jej „naukową” są główną linią podziału trzech wiodących we współczesnej nauce koncepcji metodologicznych (vel filozoficznych): scjentystycznej (pozytywistycznej), humanistycznej oraz postmodernistycznej.

Paradygmat scjentystyczny – Powołując się na podział metodologiczny Augusta Comte’a wyróżnię główne cechy pojęcia ,,wiedzy naukowej’’ w ujęciu pozytywistycznym: empiryzmu, racjonalizmu w wyborze pomiędzy dwiema konkurencyjnymi teoriami, redukcjonizmu i ścisłości. Postaram się wyjaśnić w jaki sposób przyczyniło się to rozumienie wiedzy naukowej do rozwoju samej nauki, a także jak wpłynęło na jej obraz. Spróbuję zaznaczyć, że źródła tego myślenia tkwią we wcześniejszej filozofii oświecenia, renesansu, a nawet w starożytności. Zajmę się także sukcesem pozytywistów oraz powiązaniem ich filozofii z tzw. postawą ,,zdroworozsądkową’’, co pozwoliło im uczynić z nauki główny czynnik rozwoju kultury.

Orientacja humanistyczna - opiszę nurty filozoficzne stawiające się w opozycji do scjentyzmu, których korzenie sięgają równie głęboko jak pozytywizmu, biorąc pod uwagę chociażby filozofię Kanta. Przedstawię krytykę dogmatów scjentystycznych, wymienionych wyżej. Postaram się wskazać, że orientacja humanistyczna pozwoliła poprawić błędy popełniane przez pozytywistów oraz podnieść rolę innych dziedzin kultury. Pokażę jednak, że „humaniści” nie stworzyli żadnej metodologii i koncepcji porównywalnej ze scjentyzmem, a także, że większa część ich twórczości polega na kontestowaniu rozwiązań proponowanych przez pozytywizm. Orientacja humanistyczna pomimo tych braków stała się przeciwwagą dla scjentyzmu.

Postmodernizm – przedstawię zjawiska oraz procesy jakie przyniósł za sobą nurt postmodernizmu. Jego postęp oparty był głównie na zahamowaniu orientacji humanistycznych, zbudowanych na kontestacji scjentyzmu (podobnie zresztą jak postmodernizm). Spróbuję przedstawić poglądy i krytykę stworzoną przez postmodernistów.

Dyskusja – Chciałbym, aby krytyka nie ograniczyła się do przedstawionych przeze mnie argumentów, ale byśmy rozwiązali problem jednostkowego rozumienia wiedzy naukowej, rzucając odpowiedziami na słynne pytanie Alana Chalmersa „Czym jest to, co zwiemy nauką?”